Acil Servis

Acil servis, hastanelerin ve diğer sağlık kuruluşlarının acil tıbbi yardım gerektiren hastalara hizmet vermek amacıyla kurulan bir sağlık birimidir. Acil servisler, hastanın şikayetine ve sağlık durumunun aciliyetine göre kendi içinde çeşitli birimlere ayrılarak faaliyet göstermektedir. 1960’lı yıllardan itibaren acil servislerdeki yoğunluğun artmasının ardından bu birim, 3 gruba ayrılarak hizmet vermeye başlamıştır. Bu gruplar hastanın taşıdığı belirtilere göre sınıflandırılmakta olup şu şekilde sınıflandırılmaktadır:

Kırmızı alan: Bu grup, öncelikli acil hastaları ilgilendirmektedir. Kırmızı alan birimi, hayati tehlike taşıyan ağır yaralanma ya da ağır hastalık geçirme durumları ile ilgilenmektedir. Kırmızı alana dahil edilen hastalar en acil durumu gerektiren sınıfta yer almaktadır. Kalp krizi belirtileri, ciddi solunum sorunu, kesici-delici alet yaralanmaları ve çoklu travma gibi sorunları olan kişilere yapılacak olan tıbbi müdahaleler, kırmızı alan biriminde gerçekleştirilmektedir. Ayrıca ambulansla acil servise getirilen hastalar da bu gruba dahil edilmektedir.

Sarı alan: Kişinin geçirdiği bir kaza, travma vb. sonucunda vücudunda kalıcı hasar oluşma riski olan hastalıklara sahip olması durumunda yapılacak tıbbi müdahale için sarı alan birimi hizmet vermektedir. Sarı alana yönlendirilen hastalar, müdahaleden önce bir süre bekleyebilmektedir.

Yeşil alan: Hafif yaralanma ve hastalık durumlarında yeşil alan birimi hizmet vermektedir. Yeşil alandaki hastaların sağlık durumu, sarı ve kırmızı alandaki hastalara göre daha az aciliyet barındırmaktadır. Bu sebeple, bu gruptaki hastalar özellikle kalabalık hastanelerde uzun süre bekleyebilmektedir.Hastaların triyaj (acil servislerde tıbbi müdahale önceliklerini belirleme sistemi) işlemi gerçekleştirildikten sonra yukarıda açıklaması yapılan ilgili birimde müdahalesinin yapılması gerekmektedir.

Acil Servis Hangi Hastalıklara Bakar?

Acil servis, yukarıda belirtildiği üzere hafif hastalıklardan ağır hastalık ve yaralanmalara kadar geniş bir yelpazede hizmet vermektedir. Solunum sıkıntısından kulak ağrısına, kanamadan boğaz ağrısına kadar pek çok sağlık sorunu ile acil servis ilgilenmektedir. Acil servis kapsamında müdahale edilen hastalıklar, triyaj kategorilerinin tanımı çerçevesinde şu şekildedir:Kırmızı alan biriminin kapsamında yer alan hastalıklar şu şekilde sıralanmaktadır:

• Şok
• Kalp durması (Kardiyopulmoner arrest)
• Koma
• Havayolu tıkanması
• Solunum sıkıntısı
• Çoklu travma
• Anafilaksi (Sonu ölüme kadar varabilen alerjik şok)
• Febril konvulsiyon (Özellikle 3-5 yaş arası çocuklarda sık görülmektedir)
• Ciddi ağrılı durumlar
• Zehirlenme
• Vücudun çeşitli yerlerinde kontrol edilemeyen kanamalar
• Doğum
• Sarı alan biriminin kapsamında yer alan hastalıklar şu şekilde sıralanmaktadır:
• Karın ağrısı
• Yutma zorluğu ile boğaz ağrısı
• Orta derece yanıklar
• Renal taşlar (böbrek taşları)
• Uzun kemik ya da kalça kırıkları
• Vücutta ampütasyon ile olmayan kesikler
• Çoklu ya da açık kırıklar
• Ateşsiz ciddi baş ağrısı
• Yeşil alan biriminin kapsamında yer alan hastalıklar şu şekilde sıralanmaktadır:
• Burkulmalar
• Kronik eklem ağrıları
• Kronik baş ağrısı
• Döküntü
• Yara bakımı
• Vajinal akıntı
• Soğuk algınlığı şikayetleri
• Minör kulak ağrısı
• Minör izole ekstremite (uzuv) yaralanması
• Anafilaksi oluşturmayan (alerjik şok etkisi yaratmayan) böcek ısırıkları
• Sütür alımı (dikişlerin alınması)